Η απάντηση του Αριστοτέλη

Ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια μιλάει για τρεις τύπους βίου του ανθρώπου, τον απολαυστικό, τον δοσμένο στις ηδονές, τον πολιτικό, τον αφιερωμένο στην πολιτική δράση και τον θεωρητικό, τον δοσμένο στην πνευματική ηδονή. Τον βίο που στοχεύει μόνο στην απόκτηση χρημάτων τον παρακάμπτει και τον αποκαλεί βίαιο. Δε δέχεται καν ότι οι άνθρωποι του καιρού του έθεταν ως τέλος του βίου τους το χρήμα. Δύο αναφέρει ως τέλη του καιρού του, την ηδονή ( απολαυστικός βίος) και την τιμή (πολιτικός βίος ). Ο ίδιος ωστόσο απορρίπτει και τα δύο . Για τον Αριστοτέλη μόνο η αρετή μπορεί να οδηγήσει τον άνθρωπο στην ευδαιμονία, που ορίζεται ως το υπέρτατο αγαθό του ανθρώπινου βίου. «Πάντων ἀκρότατον τῶν πρακτῶν ἀγαθῶν» η ευδαιμονία. Κι εφόσον το τέλος ταυτίζεται με το αγαθόν, τέλος του ανθρώπινου βίου είναι η ευδαιμονία. Σ’ αυτό το τέλος βλέπουμε ότι υποτάσσεται και η επιστήμη και η πολιτική.

Πώς ορίζεται αυτή η έννοια όμως από τον φιλόσοφο;

« ἐστὶν ἡ εὐδαιμονία ψυχῆς ἐνέργειά τις κατ᾽ ἀρετὴν τελείαν»

( 1102a 6-7)

Ενέργεια της ψυχής σύμφωνα με τους κανόνες της ολοκληρωμένης αρετής,της αρετής που έχει φτάσει στο τέλος της. Η αρετή λοιπόν τίθεται ως προϋπόθεση της ανθρώπινης ευδαιμονίας. Η αρετή υψώνεται από τον φιλόσοφο ως το έργον του ανθρώπου. Η πράξη οφείλει να θέτει τους όρους στη γνώση. Η ηθική οφείλει να δεσμεύει αξιολογικά την επιστήμη.