Αναρτήσεις

Προβολή αναρτήσεων από 2017

...

Τα παιδιά μας διψάνε για απαντήσεις. Και τα ερωτήματά τους είναι αμείλικτα. Με κυνηγούν το διάλειμμα ,καρφώνουν πάνω μου τα αθώα μάτια τους και ρωτούν " Πείτε μας κυρία¨. Κι εγώ δεν τους λέω. Αρνούμαι να παίξω τον ρόλο του καθοδηγητή. Προτιμώ μονάχα να αφήνω τα κείμενα να μιλήσουν. Τον Επιτάφιο του Θουκυδίδη, την Αντιγόνη του Σοφοκλή, τα Ελληνικά του Ξενοφώντα. Και τους άλλους Έλληνες ,τον Γεώργιο Βιζυηνό, τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Και βέβαια τον Όμη ρο. Κι αυτά επιμένουν. " Μα πείτε μας, κυρία. Αν δε μας πείτε εσείς, τότε ποιος;" Κι εγώ τα κοιτώ ίσια κατάβαθα στα μάτια τους που εκλιπαρούν να τους δείξω έναν δρόμο, χαμογελώ και σωπαίνω. Μα αυτά ξέρουν. Ξέρουν πως έχω αλλεργία σε κάθε είδους χειραγώγηση. Και η πιο ύπουλη είναι αυτή που κρύβεται πίσω από τα προσωπεία που εμείς οι μεγάλοι τόσο εύκολα αλλάζουμε. Κι όταν μου ζητούν κάπου να στηριχτούν και να πιστέψουν, τους δείχνω τα γραφτά των ανθρώπων αυτών που ζήσαν πριν από μας σ'

...

Είναι διασκεδαστικό να παρακολουθείς τις αντιδράσεις των ανθρώπων γύρω σου . Τη λαχανιασμένη ανάγκη τους για αποδοχή τη δεικνύει ο τόνος της φωνής τους. Όσο πιο τσιριχτή η χροιά της, τόσο πιο πολλές απορρίψεις ξέρεις ότι δέχτηκε ο λαλών. Είναι παρηγορητικό βέβαια αυτό. Να κλείνεις τα αφτιά σου στις τσιρίδες των άλλων και να χαμογελάς με κατανόηση στο υψωμένο τους δάχτυλο. Να νιώθεις βαθιά μέσα σου ότι είναι άνθρωποι καμωμένοι από πηλό και ματαιωμένα χάδια. Να τους βλέπεις μωρά που δεν τα σήκωσε η μάνα τους από την κούνια να τα χαϊδολογήσει , όταν έπρεπε.

συναισθηματική εμπλοκή

Θυμάμαι, χρόνια πριν, νεοδιόριστη στην εκπαίδευση, την παραίνεση μιας φιλολόγου - αργότερα έγινε σύμβουλος- στα επιμορφωτικά σεμινάρια. " Προσπαθήστε να μην εμπλακείτε συναισθηματικά με τους μαθητές σας". Μου είχε κάνει εντύπωση αυτή η συμβουλή, κυρίως γιατί είχα μια εμπειρία οχτώ χρόνων στα φροντιστήρια και δεν μπορούσα να διανοηθώ ότι θα έκανα μάθημα, έστω και μια μέρα, χωρίς αυτήν τη συναισθηματική εμπλοκή. Με άλλα λόγια, για να το κάνω λιανά, ακόμη και σήμερα, δεν υπάρχε ι περίπτωση να ασχοληθώ με κάτι, αν δε νιώσω μέσα μου αυτό το πάθος.Πάθος για το κείμενο που διδάσκω αλλά και αγάπη για τα μάτια που έχω απέναντί μου. Σκληρή αγάπη κάποιες φορές, ναι. Αλλά, πάντως , αγάπη. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, έχω μάθει , πλέον, ότι οι συνάδελφοί μου χωρίζονται σε δυο κατηγορίες. Αυτούς που εμπλέκονται συναισθηματικά με τους μαθητές τους και αυτούς που το φοβούνται. Δεν ξέρω ποιοι είναι οι πιο καλοί δάσκαλοι. Είχα , ως μαθήτρια, δοκιμάσει και τις δύο κατηγορίες. Η πρώτη αρ

Γεννιέσαι με τη φτώχεια ραμμένη στο μέτωπο

Γεννιέσαι με τη φτώχεια ραμμένη στο μέτωπο. Σου λένε πως η μοίρα σου το' χε. Σου διαβάζουν και παραμύθια για τους ευτυχισμένους φτωχούς που γεμίζουν το στομάχι τους με την αγάπη και τους δυστυχισμένους πλούσιους που ζουν στην ανία της τρυφής. Σε κοιμίζουν με ρητά όπως " τα λεφτά δεν είναι το παν " άνθρωποι χορτάτοι. Κι όταν τα νερά μπαίνουν στο σπίτι που θάρρεψες δικό σου, το σπίτι που έχτισες πάνω στο μπαζωμένο ρέμα, γιατί σε πείσαν πως το μπαζωμένο ρέμα είναι το δικό σου μ ερίδιο γης, γιατί σε πείσαν πως δεν έχεις δικαίωμα να κοιτάξεις πιο πέρα, γιατί σε πείσαν πως η μοίρα σου το' χει να χαλάσεις τη ζωή σου σ' αυτήν την τρύπα ,γιατί σε πείσαν πως τα μάτια σου πρέπει να τα ρίχνεις στη λάσπη, πως ο ουρανός δεν είναι για σένα, όταν τα νερά μπαίνουν στο σπίτι και σε πνίγουν εσύ δεν είσαι παρά αυτός που έχτισε πάνω στο μπαζωμένο ρέμα κι αυτοί είναι οι αλέκιαστοι οι άβρεχτοι και οι χορτάτοι που τώρα υψώνουν το δάχτυλο και σε δείχνουν.

το πιάσατε ανθρωπάκια;

" Κακά τα ψέματα, οι πλειστηριασμοί πρέπει να γίνουν, διαφορετικά οι τράπεζες θα πτωχεύσουν." ( δημοσιογράφος του Σκάι ) " Στα επεισόδια δεν ήταν οι ίδιοι οι άνθρωποι που τους παίρνουν τα σπίτια τους, αλλά οι γνωστοί αριστεροί κύκλοι." ( δημοσιογράφος της Αυγής ) .. Η οθόνη κάνει καλά τη δουλειά της. Οι κοστουμαρισμένοι ευφυείς ηλίθιοι με το γυάλινο βλέμμα κάνουν καλά τη δουλειά τους. Η δουλειά τους είναι να μας πείσουν πως δεν υπάρχει χώρος για όλους, πως είμαστε όλοι αναλώσιμοι . Η δουλειά τους είναι να μας πείσουν πως το τραπεζικό σύστημα δεν είναι αυτό το απρόσωπο τέρας που όλοι υποπτευόμαστε, αλλά το ίδιο το οξυγόνο που μας κρατάει στη ζωή. Ας κάνουμε λοιπόν την επανάληψη στο μάθημά μας. " Χωρίς τις τράπεζες, ζωή δεν υπάρχει. Υπάρχει ζωή χωρίς οξυγόνο, χωρίς θάλασσες, χωρίς τροφή, χωρίς αγάπη, χωρίς φίλους, χωρίς χαμόγελο, χωρίς χρόνο, χωρίς ανάσα, ΑΛΛΑ ΟΧΙ ΧΩΡΙΣ ΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ " Γι ' αυτό βγάλτε τον σκασμό, σκύψτε τα κεφάλια, κάντε το

φευγάτε μόνα σας

Εικόνα

ο τροβαδούρος του δρόμου

Όταν ανεβάζω εδώ μέσα ένα ποίημα ανέκδοτο, νιώθω σαν τους πλανόδιους μουσικούς που παίζουν τη μουσική τους στην άκρη του δρόμου με μάτια κλειστά .Έχω στο νου μου δυο νέους πλανόδιους κιθαρίστες στη Δαιδάλου με τη συντροφιά ενός πανέμορφου σκύλου. Κατά έναν παράδοξο τρόπο, αυτό είναι η τέχνη. Ένας σκοπός που σιγοτραγουδά ο τροβαδούρος του δρόμου με τον σκύλο του στυλωμένο στα δυο του πόδια παρασυρμένο από τη μαγεία της μουσικής και τα πόδια των διερχομένων να μη σταματούν , να μη σταματούν ποτέ. Κι ο τροβαδούρος εκεί. Στο στέρνο του βαθιά βυθισμένος, να ταξιδεύει μονάχος του. Χωρίς να νοιάζεται για το χειροκρότημα.

Στο βύθισμα της άμμου

Μακραίναν τα φτερά στο μαύρο του ματιού σου αγάπη μου. Να το' ξερες. Στα χέρια σου το κρύο δέρμα του φύλλου που δεν έπεσε. Φλέβα χυμός να στάξει στο χώμα να δέσει το αχνό χνούδι στις άκριες των δαχτύλων και τα πέπλα να χορεύουν γερτά στον κοχλία του στέρνου σου. Ψυχή μου. Πόσο βύθισμα αντέχει ο πόνος; Σφυρί σ' αμόνι γυάλινο η ανάσα σου και τα πλεγμένα δίχτυα των χεριών σου τυφλά κουτάβια αδέσποτα από μάνα ψάχνουν στον κόρφο μου μια νέα γη. Να' ξερες μάτια μου πόση βοή κυλά στα νερά του ύπνου που με γδύνει νύχτα που με φυλάκισε στα δάχτυλα της πέτρας. Έλα στο βύθισμα της άμμου να χορέψουμε ξανά μια τελευταία φορά πριν κοιμηθούμε. .. ( ανέκδοτο )

...

Ο εγκλωβισμένος στο στρατόπεδο στη Μόρια πρόσφυγας που κάνει απεργία πείνας διεκδικώντας το δικαίωμά του σε ένα μέλλον δίχως πόλεμο είναι ο καθρέπτης μας. Όσοι αντέχουμε, ας τον κοιτάξουμε στα μάτια . Όλοι εμείς ,που η καμπή της ιστορίας μας ευνοεί για την ώρα, είμαστε το λιγότερο αφελείς αν επιμένουμε να βαυκαλιζόμαστε με τον μύθο των συνόρων που δίνουν ασφάλεια. Τα ποτάμια των απεγνωσμένων δεν ανακόπτονται με συρματοπλέγματα. Και η κραυγή τους από τη Μόρια είναι το κύκνειο άσμα ενός πολιτισμού που μοιάζει στρουθοκάμηλος .Xώνει το κεφάλι της στην άμμο και χαριεντίζεται δήθεν πανευτυχής, μα θεόκουφη και θεόστραβη.

Να μην ενδώσουμε στον φόβο.

Άνθρωποι που με συνοπτικές διαδικασίες κρίνονται ανεπαρκείς και λίγοι και ρίχνονται στις μυλόπετρες της ανεργίας. Αυτή είναι η φρίκη του νεοφιλελευθερισμού, όπως έχει πια εδραιωθεί στη νέα τάξη πραγμάτων. Άνθρωποι-μυρμήγκια εργατικά κι ευσυνείδητα που από πολύ νωρίς στη ζωή τους οφείλουν να εμπεδώσουν το μήνυμα: «Δεν υπάρχει χώρος για όλους». Θυμάμαι, ήμουν στις τελευταίες τάξεις του Λυκείου, όταν διάβασα τα «Οχτώ θανάσιμα αμαρτήματα του πολιτισμού μας» του Κόνραντ Λόρενς. Είχα εξοργιστεί τότε, με όλη την αφέλεια της εφηβείας μου, όταν είδα ότι μέσα σ’ αυτά συγκαταλέγεται και ο υπερπληθυσμός. Είχα φανταστεί τότε τη γη ως μια μάνα που δεν μπορεί πια να βυζάξει όλα τα παιδιά της και αφήνει στην τύχη τους τα πιο αδύναμα να πεθάνουν από την πείνα. Κάτι τέτοιο φάνταζε παράλογα άδικο. Σκέφτομαι και τον μύθο των αρχαίων Ελλήνων για την επέμβαση του Δία που, για να αλαφρώσει τη γη από τους ανθρώπους, στέλνει τον πόλεμο που θα οδηγήσει στον θάνατο πολλούς. «Δεν υπάρχει χώρος για όλους

Ο Αλμπέρ Καμύ και οι λίγοι τρελοί που επιμένουν να νιώθουν.

Δυο φράσεις του Αλμπέρ Καμύ με ακολουθούν αυτές τις μέρες. Η μία έχει να κάνει με τη μνησικακία που κατάφερε να σκοτώσει μέσα του και η άλλη με την προσπάθειά του να στέκεται σε ίση απόσταση από την αθλιότητα και τον ήλιο. Δεν είναι, νιώθω, τυχαίο ότι ο σπουδαίος αυτός διανοητής μνημονεύει την Ελλάδα και τους κλασικούς στο έργο του. Η πίστη στην ομορφιά συνυφασμένη με τη σπουδή στον θάνατο και τις τόσες μορφές του είναι αυτό που έκανε τους Έλληνες να στέκουν αγέρωχοι μπροστά στους θεούς τους, χωρίς όμως να φτάνουν στην ύβρη. Γιατί το είχαν νιώσει στο πετσί τους πως όποιος ξεχνά τη θνητή φύση του κατακρημνίζεται στα πιο πυκνά σκοτάδια και δεν είναι εύκολη η επιστροφή. Αυτό το πάντρεμα των αντιθέσεων ήταν που τους οδήγησε στα πιο σπουδαία έργα του ανθρώπινου πνεύματος, είτε ήταν η οφθαλμαπάτη στους κίονες του Παρθενώνα είτε η βαθιά αντινομία στην προσωπικότητα του τραγικού ήρωα του Σοφοκλή. Και η πιο βαθιά μου απογοήτευση για τον σύγχρονο τύπο ανθρώπου που σιγά σιγά ξεπροβάλλει, είνα

Ηριάννα : μια υπόθεση που μας αφορά όλους

Τάχα δεν θα είναι φταίχτης, ποιον χτυπούν χωρίς να φταίξει;/  Και καλά του κάνουνε αφού ήθελε να παίξει με τους άρχοντες.         Ελένη Βακαλό  Δεν τη γνώριζα την ιστορία της Ηριάννας. Τα δελτία ειδήσεων με αρρωσταίνουν τα τελευταία χρόνια και επιλέγω να μη δίνω σημασία στις σκηνές τους που εναλλάσσονται με μιαν αρρωστημένη ταχύτητα. Διαβάζω γι' αυτήν όμως τις τελευταίες μέρες. Για μια κοπέλα που βρέθηκε στο στόχαστρο των διωκτικών αρχών επειδή είχε βρεθεί στο σπίτι του κατηγορούμενου ως μέλους των Πυρήνων της φωτιάς. Ο κατηγορούμενος αθωώθηκε και η Ηριάννα καταδικάστηκε σε δεκατρία χρόνια φυλακή με τεκμήριο ένα αμφισβητούμενο δείγμα DNA. «Ο κατηγορούμενος πρέπει να κηρυχθεί αθώος των πράξεων που του αποδίδονται, διότι δεν προέκυψε παρουσία του σε κρησφύγετα της οργάνωσης και ιδίως σε αυτά που βρέθηκε οπλισμός, και όπως αποδείχθηκε διατηρούσε κοινωνικές μόνο σχέσεις με τους συγκατηγορούμενους του –αναφέρονται ονόματα εμπλεκόμενων με τη Συνομωσία Πυρήνων της

Εγώ και η πνιγμένη κραυγή μου

Τάχα δεν θα είναι φταίχτης, ποιον χτυπούν χωρίς να φταίξει; Και καλά του κάνουνε αφού ήθελε να παίξει με τους άρχοντες.                  Ελένη Βακαλό Υπάρχει ένα αόρατο πλέγμα προστασίας γύρω από κάθε μορφή εξουσίας. Το λεγόμενο «κοιτάω την οικογένειά μου και τη δουλίτσα μου και δε χώνω τη μύτη μου σε ξένες υποθέσεις». Ποια είναι η δουλίτσα μου δεν το ξέρω από την αρχή. Μου το υπαγορεύουν όμως οι διαμορφωτές της κοινής γνώμης μέσα από τα μαζικά μέσα ενημέρωσης. Μου το υπαγορεύουν και οι δάσκαλοι μέσα από τα μαθητικά θρανία. Μου το υπαγορεύουν οι γονείς μου με το κλασικό «Να είσαι καλό παιδί.». Δουλίτσα μου λοιπόν είναι να υπακούω. Τον γονιό μου στην αρχή, τον δάσκαλο έπειτα, τον εργοδότη μου αργότερα. Δουλίτσα μου είναι να είμαι αποδοτικός. Να φέρνω καλούς βαθμούς στο σχολείο, να ευνουχίσω τη φαντασία μου οικειοθελώς, να βάλω νωρίς τη μάσκα, να σκοτώσω εξαρχής το γέλιο, να μάθω να σκέφτομαι θετικά, να κυνηγώ την ευτυχία. Δουλίτσα μου είναι να μάθω εξαρχής πω

το υπόγειο αίμα

Το ποίημα βγαίνει μέσα από τον πόνο της ακινησίας. Τουλάχιστον για μένα. Στον Ηλίθιό του ο Ντοστογιέφσκι μιλάει για την αύρα που προειδοποιούσε τον πρίγκιπα Μίσκιν ότι ερχόταν η κρίση επιληψίας. Για μια αιφνίδια στιγμή όπου η ψυχή ξαστέρωνε μετά όμως από στiγμές πνιγμού. Είναι πολλά χρόνια που τον είχα διαβάσει και ελπίζω να το θυμάμαι σωστά. Να μην λέω απλώς αυτό που έχω εγώ στο νου μου. Αυτό που θέλω να πω είναι πως το ποίημα βγαίνει μετά από πολλές τέτοιες βασανιστικές μ έρες. Και το περίεργο είναι πως δεν έρχεται ακριβώς ως εκτόνωση. Κι αυτό γιατί δε γράφεται τις μέρες εκείνες. Ούτε σε βοηθάει να νιώσεις καλύτερα. Είναι σαν να βαδίζεις στα τυφλά πεισματάρης και να σκάβεις το συκώτι σου. Κι αυτό να δίνει μόνο αίμα. Να σε πνίγει . Κι εκεί που θαρρείς πως το σκοτάδι δεν έχει τέλος, εκεί που νιώθεις πως πλέεις σε μια φαινομενικά ατάραχη λίμνη - φαινομενικά γιατί κάτω απ' το σεντόνι της παλεύουν στοιχειά τρομαχτικά - έρχεται η πρώτη εικόνα. Σε γραπώνει και δε γίνε

Ο Πεσσόα και η ποίηση με τα χίλια πρόσωπα της αλήθειας.

Αυτό που με κάνει να επανέρχομαι στα ποιήματα του Φερνάντο Πεσσόα είναι η αίσθηση ότι μιλά μέσα απ' αυτά. Καταφέρνει με όχημα τις λέξεις να πλάσει μια ολόκληρη κοσμοθεωρία. Τα ποιήματά του δεν είναι μόνο γλώσσα. Χρησιμοποιεί τις λέξεις για να φτάσει στην ψίχα των πραγμάτων. «Μόνο η πρόζα διορθώνεται. Ο στίχος δε διορθώνεται ποτέ. Η πρόζα είναι τεχνητή. Ο στίχος είναι φυσικός. Δε μιλάμε με πρόζα. Μιλάμε με στίχο. Μιλάμε με στίχο χωρίς ομοιοκαταληξία και ρυθμό.» Δεν είναι διόλου τυχαία η επανάληψη της λέξης «μιλάμε». Η ποίηση γι' αυτόν είναι ο τρόπος του να μιλήσει. Ο Πεσσόα είναι ο ποιητής που δεν αρκέστηκε ποτέ στο να γράφει όμορφα. Μέσα από τα ποιήματά του πάσχισε να διαλαλήσει τα χίλια πρόσωπα της αλήθειας, το μάταιο της αναζήτησης του νοήματος, την άρση της βεβαιότητας. Ο Πεσσόα είναι ο ποιητής που βλέπει “με βλέμμα καθαρό σαν ηλιοτρόπιο” ότι οι σκέψεις είναι αλυσίδες αθέατες. Με την ποίησή του παλεύει να σπάσει αυτές τις αλυσίδες και ν' αντικρίσει

η δική μου έκθεση

Μου ζητάτε να μιλήσω για την ευθύνη του επιστήμονα. Λοιπόν. Ο επιστήμονας έχει χρέος, ήδη από τα γενοφάσκια του, να συνειδητοποιήσει αυτήν την πολύ απλή αλήθεια. Ότι η επιστήμη και η τεχνολογία δεν υφίστανται χωρίς χρήμα. Και το χρήμα δεν παράγεται δίχως αγυρτεία. Έχει ευθύνη λοιπόν ο μελλοντικός επιστήμων, από τα πρώτα του χρόνια στο σχολείο, να μάθει να ομιλεί σωστά τη γλώσσα της αγυρτείας. Εξηγούμαι. Γλώσσα της αγυρτείας σημαίνει να κλείνεις τα μάτια της ψυχής σου από νωρίς στις σειρήνες που γύρω σου βοούν. Ή καλύτερα ακόμη να παραδεχτείς ευθύς εξαρχής ότι ψυχή δεν υπάρχει. Έτσι, όταν χρειαστεί να την πουλήσεις στο διάβολο ( διάβολος = χρήμα ), δε θα διστάσεις καθόλου. Πώς να πουλήσεις κάτι που δεν υπάρχει; Τα πράγματα θα είναι πολύ απλά στην επιστημονική σου πορεία, αν ήδη από τα πρώτα χρόνια σου στην επαφή με τη γνώση, καταφέρεις να σκοτώσεις τη φωνούλα μέσα σου που σε ωθεί να θέτεις ερωτήματα υπαρξιακά. Αν μόνος σου σκοπός είναι η κατάκτηση αυτής της

Αν αγαπάς με την αγάπη του ελεύθερου ανθρώπου

Θυμάμαι ακόμη τον τρόμο μου, όταν συνειδητοποίησα, κάπου εκεί στα δεκατρία μου, πως θα' ρχόταν μια στιγμή που θα έκανα κι εγώ παιδιά και θα γινόμουν μάνα. Τρόμος μαζί με θυμό, έναν θυμό αρχέγονο, του ανθρώπου που νιώθει πως δεν ορίζει το σώμα του. Ένιωθα μέσα μου βαθιά πόσο βαρύ και αβάσταχτο, φορές, είναι το φορτίο αυτό. Το 'βλεπα στα μάτια της δικής μου μάνας, στην κούραση του σώματός της, στα λόγια που έκρυβε να μη βγουν από το στόμα της, κάθε φορά που η απόγνωση την τύλιγε. Το 'βλεπα στα μισόλογα της γιαγιάς μου, που γέννησε εννιά παιδιά, της ζήσανε τα οχτώ, οχτώ καρφιά στο στέρνο, μα κι οχτώ καλά κρυμμένα διαμαντάκια στο μαύρο του ματιού. Μικρή σαν ήμουν, εξοργιζόμουν με την ιστορία της μάνας που δίνει στον γιο της την καρδιά της να την πάει στην αγαπημένη του κι όταν αυτός σκοντάφτει και πέφτει, η καρδιά μιλάει “Μην έπαθες τίποτα γιόκα μου;”. Ψυχανεμιζόμουν πως η μητρική αγάπη μπορεί να γίνει θηλιά, να πνίξει ό,τι ελεύθερο τρέφει η ψυχή του ανθρώπου.

Το θέατρο στην ποίηση

Εικόνα
Το θέατρο στην ποίηση: 55 σύγχρονοι ποιητές «Το θέατρο στην ποίηση. 55 σύγχρονοι ποιητές», Ποιητική Ανθολογία, Ανθολόγηση-Εισαγωγή: Ασημίνα Ξηρογιάννη Επιμέλεια: Ασημίνα Ξηρογιάννη, Αγγέλα Γαβρίλη, Εξώφυλλο: Κυριάκος Γουνελάς, Εκδόσεις Momentum 2017 (Υπό έκδοση) Η ποιήτρια και θεατρολόγος Ασημίνα Ξηρογιάννη ανθολογεί 55 σύγχρονους ποιητές και ποιήτριες σε έναν τόμο όπου συνομιλούν διαφορετικές γενιές Ελλήνων δημιουργών. Είναι η πρώτη φορά που μια ανάλογη ανθολογία εκδίδεται στην Ελλάδα και αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για κάθε ποιητή, για κάθε άνθρωπο του θεάτρου, για κάθε φιλόλογο και για όσους αγαπούν την ποίηση και το θέατρο. «Πώς ανιχνεύεται οτιδήποτε θεατρικό μέσα σε αυτά τα ποιήματα; Ποιες συνδέσεις με έργα, δημιουργούς και διαδικασίες; Μπορούν το θέατρο και η ιστορία του να χωρέσουν στην ποίηση; Πώς συνδιαλέγονται οι δύο τέχνες;» (Από το εισαγωγικό σημείωμα της ανθολόγου) Στην ανθολογία συμμετέχουν με ποιήματά τους: Κατερίνα Αγγελάκ

αυτοαναφορικόν

Όταν μου δίνουν συμβουλές για τη γραφή μου βλέπω πόσο μακριά στέκω απ' τους άλλους που ξέρουν να πυκνώνουν το λόγο τους να γράφουν χαμηλόφωνα να είναι - τέλος πάντων- ποιητές. Θέλω να ουρλιάξω τότε στους καλούς μου καθοδηγητές πως μάταια πασχίζουν. Εγώ πάλι του κεφαλιού μου θα κάνω. Κρίμα. Γιατί θα το' θελα να υπηρετήσω την ποίηση. Μα Το βρίσκω πιο επείγον να σπάσω την πέτρα που μου βαραίνει το στήθος. Δε βρίσκω τρόπο άλλο να πάρω ανάσα. ( αδημοσίευτο )

Μην πασχίζετε άλλο. Σας άκουσα.

ΑΤΙΤΛΟ Όλοι εσείς που με κοιτάτε με γνήσια λύπηση Όλοι εσείς που φτύνετε πάνω μου τα γνωστικά και μετρημένα λόγια σας Όλοι εσείς που φλυαρείτε ασύδοτα στα κουρασμένα αφτιά μου Σκεφτήκατε έστω για μια στιγμή το μάταιο του πράγματος; Νιώσατε έστω για ένα λεπτό πόσο βαθιά ραμμένη κάτω απ' το δέρμα σας βουίζει η κοινή μοίρα; Μην πασχίζετε άλλο. Σας άκουσα. Κι αν ντύνομαι φορές μανδύα αφέλειας μέσα μου γελώ με την τύφλα σας. Τροφή μου δίνετε για ποιήματα. ( Τα γυάλινα μάτια των ψαριών, εκδόσεις Βακχικόν 2016 ) Έψαχνα ένα ποίημα να ταιριάζει με το πνεύμα των ημερών, αυτόν τον πολτό από εικόνες και λόγια άψυχα δίχως ειρμό και προπαντός δίχως τη μοναδική ουσία που έχει ακόμη και η μικρή πεταλούδα με την εύθραυστη ύπαρξή της, ακόμη και το κύμα της θάλασσας που υψώνεται αιτιολογημένα και σκάει στα βράχια σε απόλυτη αρμονία με τη γύρω του αταξία. Μην πασχίζετε άλλο. Σας άκουσα. Να μπορούσα να το φωνάξω αυτό

Αγάπη σαν ακολασία, του Γιώργου Χειμωνά

Εικόνα
"Αγάπη σαν ακολασία", του Γιώργου Χειμωνά   Aγάπη σαν ακολασία, ανθολόγηση κειμένων από τον Αργύρη Παλούκα, Γιώργος Χειμωνάς, εκδόσεις Κριτική 2016 Προσπαθώ να ταιριάξω στο χαρτί τα λόγια εκείνα τα τραχιά που να πρέπουν στον Γιώργο Χειμωνά.    “Αγάπη σαν ακολασία” από τις εκδόσεις Κριτική με εισαγωγή και επιλογή αποσπασμάτων από τον ποιητή Αργύρη Παλούκα. Σε συνέντευξη του ποιητή διαβάζω πως ήρθε σε επαφή με το έργο του Χειμωνά, όταν ο Γιάννης Κοντός του έδωσε το Μυθιστόρημα. Η δική μου επαφή ξεκίνησε με το μεταφραστικό του έργο. Βάκχαι του Ευριπίδη σε μετάφραση Γιώργου Χειμωνά. Με είχε καθηλώσει τότε η εισαγωγή του. “Προσέχοντας από πολύ κοντά τον τραγικό ήρωα, έχεις την αίσθηση ότι αντιστέκεται , αρνείται να παραιτηθεί – όχι ασφαλώς από την σπουδαία πράξη για την οποία είναι προορισμένος – αρνείται να παραιτηθεί από το άλγος : είναι ένας εραστής του πένθους. Αντιλαμβάνεται ότι το πένθος του έχει αρχίσει προτού συμβ

...

Εικόνα
Κάποτε θα καταφέρω να μιλήσω για το κομμάτι σίδερο που' χω καρφωμένο στα σπλάχνα για το μέταλλο που σπρώχνει το μεδούλι στις δυο χαράδρες δεξιά κι αριστερά στους κροτάφους και δεν αφήνει τα μάτια να δουν τίποτα πέρα απ' το βουνό της άγριας λαχτάρας. Μέχρι τότε ας αρκούμαι σε ασκήσεις ύφους που μύωπες οι ειδήμονες θα βαφτίζουν ποιήματα. Ω είναι ωραίο να σε λένε ποιήτρια. Είναι κι αυτό μια δίκαιη ανταλλαγή. Δίνεις τα σπλάχνα σου, παίρνεις τον τίτλο. Ανόητοι εσείς που θαρρούσατε πως θα γελάσετε το αίμα. Μη μου δίνετε πια συγχαρητήρια. Μονάχα πάρτε το καρφί απ' τα μάτια μου. Κι αν δεν μπορείτε, έστω σταθείτε από κάτω και βαστάξτε τα καυτά πετράδια που μου καίνε τη γλώσσα. ( ανέκδοτο ) .. ( Η φωτογραφία από τον Κώστα Αντωνιάδη )

βίος ανωφελής και μάταιος και βαρύς

Από χθες σκέφτομαι μια φράση από τη Φόνισσα του Παπαδιαμάντη. " Εις εικόνας, εις σκηνάς και εις οράματα, της είχεν επανέλθει εις τον νουν όλος ο βίος της, ο ανωφελής και μάταιος και βαρύς." Αυτές οι τρεις λέξεις, γραμμένες από άντρα, πασχίζουν να μιλήσουν για τον εγκλεισμό στον οποίο μια αντροκρατούμενη κοινωνία καταδίκασε "τα αδύνατα μέρη της ". Υπάρχει μεγαλύτερη φυλακή από τις κοινωνικές συμβάσεις; Αυτές που καταδικάζουν από τη γέννησή του έναν άνθρωπο να ακολουθήσει ένα συγκεκριμένο μονοπάτι. Του έχουν χαράξει τον δρόμο πριν καν υπάρξει. Γεννιέται προικισμένος με όλο το πείσμα και τη γενναιότητα και την ομορφιά της ψυχής. Και του μολύνουν τη σκέψη από τα μικράτα του με το πιο αποτελεσματικό όπλο ενάντια στην ελευθερία. Τις ενοχές. Ενοχές για το σώμα του, ενοχές για τη σεξουαλικότητά του, ενοχές για την ομορφιά του, ενοχές για τον δυναμισμό του. Μιλάω για έναν άνθρωπο. Έναν άνθρωπο που τον καταδικάσαν να είναι αλυσοδεμένος για μια ολόκλη

ανοίκεια θεάματα

Οι τραγικοί ποιητές δεν έδειχναν ποτέ τον φόνο επί σκηνής μπροστά στα μάτια των θεατών. Τα θεωρούσαν ανοίκεια θεάματα. Πίστευαν δηλαδή πως η βίαιη εικόνα δε διδάσκει. Αντίθετα, εξαχρειώνει. Η λογοτεχνία τους ωστόσο, από τον Όμηρο μέχρι τους μεγάλους τραγικούς ποιητές ήταν μια μελέτη θανάτου. Δεν ξέρω άλλον λαό που να τόλμησε να δει κατάματα τη γύμνια του ανθρώπου μπροστά στο αμετάκλητο του θανάτου . Κι αυτή η επίγνωση του ανεπίστρεπτου τον ατσάλωσε με πείσμα να δώσει στο “τώ ρα” όσα μπορεί. Με ακεραιότητα και ήθος. Μια μικρή λεξούλα γύρω από την οποία έφτιαξε μια ολάκερη ζωή με πείσμα και αγώνα . Αιδώς. Και βλέπω τον άνθρωπο σήμερα. Μοιάζει μικρή κουκίδα σε μια γιγάντια οθόνη με σκηνές που εναλλάσσονται. Φρίκη , διαμελισμένα πτώματα, αίμα, σεξ, χάχανα, λάσπη, χαζοχαρούμενα αστεία, φρίκη. Μια ατάραχη λίμνη καμωμένη από εικόνες. Κι ο άνθρωπος ανήμπορος να κολυμπήσει. Και ποιος θα τον πάρει από κει; Ποιος θα τον τραβήξει έξω, να τον κάνει άνθρωπο φτιαγμένο από πηλό κι

η ποίηση είναι μια πράξη γενναιότητας

Υπήρξε μια εποχή στη ζωή μου που οι άνθρωποι με τρόμαζαν. Έστεκα σιωπηλά αμήχανη στα λόγια των άλλων, στη γεμάτη αυτοπεποίθηση ορθωμένη ράχη τους, στα βέλη των ματιών τους. Η συναίσθηση του γελοίου με ακολουθούσε σα δεύτερο δέρμα. Ήταν η φυλακή που ύψωνε γύρω μου τείχη γυάλινα. Μόνη μου διέξοδος τα βιβλία και οι λογοτεχνικοί ήρωες. Ο Δαβίδ Κόπερφιλντ στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, ο Μίσκιν του Ντοστογιέφσκι αργότερα και τόσοι άλλοι. Μου φαίνονταν τόσο πιο γήινοι από όλους αυτούς τους ανθρώπους που συνωθούνταν γύρω μου, που τώρα νιώθω πως πέρασα όλα μου τα παιδικά και εφηβικά χρόνια κρυμμένη σε ένα σύννεφο καμωμένο από τις λέξεις ανθρώπων που είχαν φύγει καιρό απ' αυτήν τη ζωή. Ίσως αυτός είναι και ο λόγος που καταλαβαίνω τι κρύβεται πίσω από τη σιωπή κάποιων μαθητών. Είναι αυτή η αίσθηση της αλληλεγγύης προς τα βλέμματα των μαθητών μου που ζουν και μιαν άλλη ζωή παράλληλα με αυτήν τη γήινη. Είναι τα παιδιά τα χωμένα στον κόσμο της λογοτεχνίας. Κι ενώ οι λέξεις τω

αιώνια φλέβα

Στην προτροπή των φίλων μου να γράψω επιτέλους πεζό, συνήθως χαμογελώ με αμηχανία. Δεν ξέρω τι να τους πω, πέρα από το τετριμμένο. " Οποτε μου΄ρχεται να γράψω, μου βγαίνουν ποιήματα." Για καιρό δίσταζα να τα χαρακτηρίσω ποιήματα. Το΄ξερα πως το ποίημα σκάβει. Αν δεν τα καταφέρει να σκάψει, δεν είναι ποίημα. Σκάβει στην πέτρα για να βρει την αιώνια φλέβα. Διάβαζα και ακόμη διαβάζω πεζογραφία, γιατί έχω ανάγκη να νιώσω τους συνομήλικούς μου σ΄αυτήν την πέτρα,που καρφωμένοι μοιάζουμε τόσο γελοίοι κι αβοήθητοι και μόνοι. Μα αποζητώ την αιώνια φλέβα. Αυτήν τη στιγμιαία έκλαμψη από έναν κόσμο που δεν μπορεί παρά να υπάρχει. Σταγόνες απ΄αυτήν την αιώνια φλέβα είναι τα ποιήματα. Για καιρό πίστευα πως η ιερή μελαγχολία είναι η φλέβα από την οποία αναβλύζουν οι εικόνες που γεννούν το ποίημα. Τώρα όμως το ξέρω πως ο ποιητής είναι το μόνο αισιόδοξο πλάσμα σ΄αυτήν τη γη. Αλλά με τη στέρεα αισιοδοξία αυτού που γνωρίζει. Βρίσκεται δεμένος στην Καύκασο, καρφωμένο